Şam Tatlısı

Çocukluğumdan bir sokak lezzeti..
Antakya’da çok güzel olimpik bir yüzme havuzu vardır. Binlerce endemik bitkinin ve ağacın bulunduğu, Asi nehrinin kıyısında yer alan Antakya Parkının hemen bitiminde yer alır. İlkokuldan itibaren tüm öğretim hayatım boyunca bu nefis havuzda lisanslı yüzücü olarak antrenmanlara katıldım. Antakya’nın güzel bir etkinlik merkezi olan bu alanda çok güzel anılar biriktirdim. Bu anılar arasında antrenman çıkışlarında muhteşem Antakya parkında yürürken seyyar satıcılardan alıp yediğim lezzet yolculukları da var elbette..
Şam Tatlısı da bu lezzetlerden unutulmazlar arasında yerini almış olanlardan..

İsminden de anlaşıldığı üzere Şam kentine özgü bir tatlıdır. Türk mutfağında değişik tarifleriyle yer aldığı gibi değişik isimlerle de bilinir. Şambaba veya Şambali olarak da bilinen Şam Tatlısı şerbetli bir sokak tatlısıdır. Antakya’da sokak lezzetleri arasında ilk sıralarda yer alır. İzmir’de camekanlı motorlarda satılanları da meşhurdur.
Ayrıca ülkemizde Akdeniz, Trakya ve Ege bölgelerinde kendine yer edinmiştir.

Şam tatlısı revaniden daha sert kıvamlı, yoğun bir tatlıdır. Alışık olduğumuz şerbetli tatlıların aksine harcında un, yağ ve yumurta içermez. Ana malzemeleri irmik, şeker, yoğurt veya süttür. Üstü ve altı daha kıtır olur. Dikdörtgen veya kare dilimler halinde servis edilir. Tamamen pişmeden önce dilimlenerek pişme işlemi tamamlanır. Ardından şerbetlenir.
Şambali üç farklı biçimde tüketilir. Birincisi üstüne fıstık ekilerek tüketilen sade şeklidir. Sade şambaliye tarçın ekerek lezzetini arttırmak mümkündür. Arasına taze süt kaymağı sürülerek yeneni de vardır. İzmir’in Ödemiş yöresinde kaymakla yenen bu şekline “halepişi” denir.
Benim doğup büyüdüğüm Antakya’da ise bol cevizli ve tarçınlı yapılır. Hem ara katmanına hem üzerine ceviz konularak pişirilir. Üstüne de fıstık, Hindistan cevizi ve tarçın ilave edilip servis yapılır.
Uygun koşullar altında saklandığında bir aya kadar bozulmadan saklanabilen bir tatlıdır.
Pişirme tepsisi ve pişirildiği yer gerçek lezzetini yakalamakta oldukça önemlidir. En lezzetli sonuç için bakır tepsiler ve odun ateşli kara fırın tercih edilmelidir.

Antakya’ya yolunuz düşerse Antakya Parkı civarında mutlaka rastlayacağınız bir seyyar satıcıdan alıp tatmanızı tavsiye ederim. Tabi ki ev fırınlarında da bu güzel lezzeti pişirmek mümkün.
Bu tarihi lezzeti denemek isteyenlere şimdiden afiyet olsun…