Hikayeli Yemekler: Gavurdağı Salatası
Domates, biber, soğan, cevizin ince ince doğranıp nar ekşisi, nane ve sumakla buluştuğu bir salata çeşididir. Özellikle kebap sofralarının olmazsa olmazı ve tamamlayıcısıdır.
Adını Toros Dağlarının güneydoğu uzantısında yer alan bir dağdan alan Gavurdağı Salatası o yörenin yöresel yemeklerinin yanında servis yapılan çok lezzetli bir salatadır. Domates, ceviz, nar ekşisi, soğan, yeşillik ve baharatlarla yapılan bu salatanın özelliği tüm malzemelerin ince ince doğranmasıdır.Gavurdağı, Türkiye’de Akdeniz Bölgesinde Toros sıradağlarında bir zirvedir. Toros Dağlarının gündeydoğu uzantısında bulunan şimdiki adı Nur Dağı olan Gavur Dağı’nın çevresinde çok sık yapılan bir salata olması sebebiyle bu ismi almıştır.
Öncesinde Gevur Dağı olarak bilinen şimdi Nurdağı olan dağın isimi bir çok kez değiştirilmiştir. Ortaçağda Diyar-ı İslâm ve Diyar-ı Rum sınırını oluşturduğu için bu dağlara Gâvurdağı deniliyormuş. Ahmet Cevdet Paşa 1865’te Cebelibereket demiştir. İsmet İnönü devrinde “Amanos Dağları” denmiştir. Yunanca “Amanos” adına tepki gösteren yöre halkı hem dağa hem de dağın arkasında bulunan “Kömürler” kasabasına Mekke’deki “Nur Dağı”nın ismini vermiş ve o zamandan sonra atlaslara “Nurdağları” diye işlenmiştir.
Gavurdağı Salatası tarifimiz için aşağıdaki linke bakabilirsiniz:
Merhabalar! Size güzel bir haberimiz var. Bundan sonra her hafta Çarşamba günü @hikayeliyemekler ve @bizimtarifler olarak severek yediğimiz, nereden gelmiş bu dediğimiz lezzetleri, etimolojisinden, tarihine ve tarifine kadar inceleyeceğiz. İlk konuğumuz ise Ortadoğu mutfağının baş tacı lezzetlerinden biri olup ünü bütün dünyaya yayılan<strong> “Falafel”</strong>.
Bu hafta konuğumuz eşinin sağlıklı günlerine kavuşması için uğraşan bir şefin icadı, İtalyan lezzet “Fettuccine Alfredo”. Fettuccine Alfredo, tereyağ, parmesan ve krema ile yapılan bir makarna çeşididir. Küçük şeritler anlamına gelen Fetuccini, Roma ve Toskana mutfağında yoğun bir şekilde kullanılan, hamuru temel olarak un ve yumurta ile hazırlanan, Tagliatelle’den geniş, Papardelle’den ince bir cins İtalyan makarnası olarak bilinir. Alfredo sosu ise, ismini 1900’lerin başından ortalarına kadar Roma’da restoran işleten, yemek yapma tutkusunu serüvene dönüştüren “Alfredo di Lelio” adında bir İtalyan’dan almaktadır.
Bu hafta konuğumuz çoğu yemeğin olmazsa olmazı “Yoğurt”. Yoğurt, sütün mayalanmasıyla oluşan, beyaz koyu kıvamda bir süt ürünüdür. Binlerce yıldan beri Türk ülkelerinde işlenen yoğurt, toplumumuzun beslenmesinde önemli yeri olan besin değeri yüksek bir süt ürünüdür. Her çeşit sütten yapılabilmesi, basit kap ve usullerle her yerde, herkes tarafından işlenebilmesi, satış ve tüketimdeki kolaylıklar onun hızlı yayılmasına sebep olmuştur.
En sevdiğimiz lezzetlerin tarihi serüvenlerini incelediğimiz serimizde bu haftanın konuğu, özellikle Ramazan aylarının ve iftar sonralarının yıldızı olan Güllaç. Güllaç; mısır nişastası, su, gül suyu, süt ve şeker ile hazırlanan, Osmanlı ve Türk Ramazan kültürünün en önemli miraslarından olan geleneksel bir Türk tatlısıdır.
Severek yediğimiz lezzetlerin hikayelerini anlattığımız “Hikayeli Yemekler” serisinde bugün konuğumuz “Pizza Margherita”. Mozarella peyniri ve domatesin eşsiz uyumu ile hazırlanan ve yoksul İtalyan halkı tarafından asırlarca tüketilen pizzanın üne kavuşması 1889 yılında Kraliçe Margherita’nın; mozzarella peyniri, domates ve fesleğenli pizzayı tatmasıyla birlikte başlıyor.