İzmir Kumrusu’nun Hikayesi
Bu hafta konuğumuz nohut mayasından yapılan ekmeği ve iç malzemeleriyle sevilen bir sandviç türü olan “İzmir Kumrusu”. İzmir kumrusu, kumru ekmeğinin içerisine tulum peyniri, domates, biber konulması suretiyle hazırlanarak soğuk servis edilen veya kömürde pişirilmiş sucuk, salam ve kaşar peyniri ile domatesin konulması suretiyle sıcak servis edilen üründür.
Yaklaşık 150 yıllık geçmişe sahip olan kumru önceleri soğuk olarak tüketilirken, 1940’lardan sonra sandviç gibi arasına sucuk, salam ve peynir konularak sıcak olarak da tüketilmeye başlanmıştır. İzmir ilinde gevrek olarak bilinen simidin peynir ile uyumundan yola çıkan fırıncı esnafının ortaya çıkardığı bir üründür. İzmir kumrusunun simidinin şekli alışılagelen yuvarlak ve kumru görünümündendir.
Orta kısmı daha geniş ve uç kısımlarına doğru incelen yapısıyla şekil olarak kuşun gövdesine benzediği için kumru ekmeği olarak tabir edilen sandviç ekmeği, İzmir kumrusunun en önemli unsurudur. Yapıldığı ilk dönemlerde kumru ekmeğinin içerisine sadece peynir, domates ve yeşilbiberin sıkıştırıldığı, ancak günümüzde “Çeşme Kumrusu” olarak da bilinen sucuk, salan ve eritilmiş peynir ilave edilerek yapılan çeşitleri de mevcuttur.
Şimdi ise gelelim kumrunun yapım aşamasına: İzmir Kumrusu; sıcak servis edilen ve soğuk servis edilen olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Sıcak servis edilen türünde kumru ekmeği iki parçaya bölünmeden ortadan ikiye kesilerek kömür ateşine konulur. Kömür ateşinde yaklaşık 5 dakika süreyle pişirilmiş ve iç yüzeylerine margarin sürülmüş kumru ekmeğinin içerisine yine kömürde pişirilmiş sucuk, salam, eski kaşar peyniri ya da kızartılarak ilave edilen taze kaşar peyniri ile domates ilave edilerek servis edilir. Müşterinin isteğine göre sosis ilave edilip çeşitlendirilerek de servis edilebilir.
Soğuk servis edilen türünde ise kumru ekmeği iki parçaya bölünmeden ortadan ikiye kesilir. İçerisine İzmir veya Bergama Tulum Peyniri, domates ve yeşilbiber ilave edilerek servise sunulur.
Bu hafta Türk mutfağının efsaneleşmiş lezzetlerinden olan “İskender” olarak da bilinen meşhur “Bursa Kebabının” ortaya çıkış serüvenini birlikte inceleyeceğiz. Bursa yöresinin meşhur kebap yemeklerinden birisi olan iskenderin temel malzemesi döner olsa da, iskenderi iskender yapan, üstündeki tereyağ, domates sosu, yanındaki yoğurt ve altındaki yağlı pide parçalarıdır.
Susurluk ayranı, Balıkesir’in Susurluk ilçesine özgü, yapımı ve tadı klasik ayrana göre farklılık gösteren Türk mutfağına ait bir çeşit yöresel ayrandır. Yapımıyla klasik ayrana göre farklılık gösteren Susurluk Ayranı kendine has tadı ve köpüğü ile öne çıkıyor.Ayrıca herhangi bir katkı maddesi içermemesi ve tuz miktarının az olması,sadece yoğurttan mayalanan doğal yoğurttan yapılması ayrana tadını veriyor.Yoğurdun kendi yağ ve kaymağı alınmadan yapılması, köpüğünün oluşmasındaki temel etkendir.
Fellah köftesi, bulgur, yumurta, un ve sıcak su ile hazırlanan hamura şekil verilerek yapılan köftelerin haşlanması ve sarımsaklı-salçalı sos ile lezzetlendirilmesi ile ortaya çıkan bir yemektir.
Bu hafta konuğumuz çoğu yemeğin olmazsa olmazı “Yoğurt”. Yoğurt, sütün mayalanmasıyla oluşan, beyaz koyu kıvamda bir süt ürünüdür. Binlerce yıldan beri Türk ülkelerinde işlenen yoğurt, toplumumuzun beslenmesinde önemli yeri olan besin değeri yüksek bir süt ürünüdür. Her çeşit sütten yapılabilmesi, basit kap ve usullerle her yerde, herkes tarafından işlenebilmesi, satış ve tüketimdeki kolaylıklar onun hızlı yayılmasına sebep olmuştur.
Su böreği, haşlanmış yufka katmanları arasına su böreğinin çeşidine göre kıyma veya beyaz peynir harcı serpiştirilip en üstü yumurtalanmış bir şekilde fırınlanarak yapılan Türk mutfağına ait bir tepsi böreği çeşididir.